Univerzalna deklaracija o pravima vlažnih staništa

  • PRIZNAJUĆI da su vlažna staništa od suštinske važnosti za zdravo funkcionisanje zemaljskih procesa i pružanje osnovnih usluga ekosistema, uključujući regulaciju klime u svim razmerama, vodosnabdevanje i prečišćavanje vode, plavna područja, ublažavanje suše i sprečavanje štete od oluja;
  • PRIZNAJUĆI da vlažna staništa imaju značaj za duhovna ili sveta nadahnuća i sisteme verovanja mnogih ljudi širom sveta, ali posebno za domorodačke narode i lokalne zajednice koje žive u bliskoj vezi sa vlažnim staništima, i da ona pružaju mogućnosti za učenje iz i o prirodi, da podržavaju naučno razumevanje i inovacije, kulturni izraz i umetničko stvaralaštvo;
  • DALjE PRIZNAJUĆI da ljudi i svet prirode sa svim svojim biodiverzitetom zavise od zdravog funkcionisanja vlažnih staništa i blagodati koje one pružaju, te da vlažna staništa igraju značajnu ulogu u globalnoj regulaciji klime;
  • UZBUNjENI da postojeći pristupi očuvanju i upravljanju vlažnim staništima nisu zaustavili gubitak i uništavanje vlažnih staništa svih vrsta širom sveta;
  • DALjE UPOZORENI da se globalna destabilizacija klime i gubici biodiverziteta ubrzavaju i da propadaju napori da se ti trendovi preokrenu;
  • PRIZNAJUJUĆI da su narodi širom sveta mnogih kultura i vera milenijumima prepoznavali da su Priroda ili elementi Prirode živa bića sa urođenom vrednošću i pravima nezavisnim o njihovoj vrednosti za ljude, kao i da su domorodački narodi, lokalne zajednice i nevladine organizacije dale svoj doprinos globalnom pokretu za priznavanje prava prirode;
  • SVESNI da neprestano uništavanje i gubitak vlažnih staništa ugrožavaju samu strukturu planetarne Mreže života od koje zavise egzistencija, blagostanje, život zajednice i duhovnost mnogih ljudi, posebno autohtonih naroda i lokalnih zajednica koji žive u bliskoj vezi sa vlažnim staništima;
  • VOĐENI nedavnim pravnim priznavanjem inherentnih prava prirode, uključujući priznavanje čitavog kolumbijskog Amazona kao “entiteta sa svojim pravima” od strane Vrhovnog suda Kolumbije; priznavanje prava, podjednako pravne i životne ličnosti reke Vhanganui kroz zakon Te Ava Tupua (Odluka koja se tiče prava reke Vhanganui) o kojem su se dogovorili Maori Iwi i novozelandski parlament; i prvo u svetu priznanje prava prirode u Ustavu Ekvadora;
  • UVERENI da će priznavanje trajnih prava i pravne i životne ličnosti svih vlažnih staništa širom sveta omogućiti promenu paradigme u odnosu ljudske prirode prema većem razumevanju, uzajamnosti i poštovanju što će dovesti do održivijeg, skladnijeg i zdravijeg globalnog okruženja koje podržava blagostanje i ljudske i neljudske Prirode;
  • DALjE UVERENI da će priznavanje prava i pravne i životne ličnosti svih vlažnih staništa i promene paradigme koju ona predstavlja, dovesti do povećanja kapaciteta za upravljanje vlažnim staništima na način koji doprinosi preokretanju destabilizacije globalne klime i gubitka biodiverziteta;
  • PROGLAŠAVAMO da svi entiteti (subjekti) vlažnih staništa imaju pravo na inherentna i trajna prava koja proizlaze iz njihovog postojanja kao članova Zemaljske zajednice i koja bi trebala imati pravni status na sudovima. Ova inherentna prava uključuju sledeće:
  1. Pravo na postojanje
  2. Pravo na njihovo ekološki određeno mesto u predelu
  3. Pravo na prirodne, povezane i održive hidrološke režime
  4. Pravo na ekološki održive klimatske uslove
  5. Pravo na prirodni biodiverzitet bez unesenih ili invazivnih vrsta koje narušavaju njihov ekološki integritet
  6. Pravo na integritet strukture, funkcije, evolucionih procesa i sposobnost ispunjavanja prirodnih ekoloških uloga u Zemljinim procesima
  7. Pravo da budu slobodne (izuzete) od zagađenja i uništavanja
  8. Pravo na obnavljanje i oporavljanje.